Trochę inaczej, bo o leczeniu zerwanych więzadeł w kolanach

Dziś umieszczam na blogu specjalny post, bo kończący symbolicznie pewien etap
2-letniego procesu rekonstrukcji więzadeł w moich obu kolanach. Dlatego chciałam się podzielić radami jak rozpoznać specjalistę od kolana i jak przygotować się do operacji.

Całą przygoda zaczęła się dwa lata temu, gdy przejechał mnie samochód. Nie wchodzę w detale, bo straciłam pamięć na około 8 godzin i przebieg wydarzeń znam z wątpliwych źródeł. W każdym razie zaletą utraty pamięci jest to, że człowiek ma wrażenie, że nic się nie stało. Nie mam w związku z tym traumy, gdy sama prowadzę auto lub przechodzę przez jezdnię.

Teraz jestem po trzech operacjach rekonstrukcji więzadeł i innych elementów kolana (cały proces był etapowany, najpierw w prawej nodze lekarz zrekonstruował więzadło przednie krzyżowe, potem w lewej – poboczne strzałkowe, ścięgno mięśnia podkolanowego oraz tylno-boczną torebkę stawową, a w trzeciej operacji otrzymałam nowe przednie krzyżowe), no i mam 9 śrub biowchłanialnych (7 w lewej nodze i 2 w prawej).

Staw kolanowy to skomplikowany mechanizm i nie każdy ortopeda się na nim zna. Na dodatek ekspert od endoprotez stawu kolanowego nie koniecznie zna się na zerwanych więzadłach. Na moje oko lekarzy w Warszawie, którzy rzeczywiście znają się na wielowięzadłowych rekonstrukcjach jest kilku, może kilkunastu. Podobnie z specjalistami od USG czy rezonansu magnetycznego. Także wybór placówek rehabilitacyjnych jest mocno ograniczony.

Po czym poznać ortopedę, który zna się na rekonstrukcji więzadeł w stawach kolanowych? (UWAGA! z innymi stawami może być zupełnie inaczej, więc proszę nie przekładaj tego na przykład na staw skokowy. Tu moje doświadczenie jest równe zero).

1. Po zbadaniu własnoręcznie stawu jest w stanie dość dokładnie ocenić stan uszkodzeń więzadeł. Nie potrzebuje do tego USG ani rezonansu magnetycznego, choć oczywiście zleci Ci jedno z tych badań albo oba, aby potwierdzić / rozszerzyć diagnozę.
2. Badanie może trwać dobre 10 minut, w czasie których lekarz wygina nogę na różne dziwne sposoby. Nie dziw się 🙂
3. Nie wsadza Ci nogi w gips. Jeśli jest potrzeba zastosuje ortezę.
4. Jeśli któreś z więzadeł okaże się zerwane, powie Ci, że trzeba zrobić rekonstrukcję.
5. Powie Ci jak przebiega proces leczenia, m.in, że warto przed operacją pójść na rehabilitację, aby wzmocnić mięśnie a także nauczyć się chodzić o kulach. Po operacji – że należy chodzić na rehabilitację. Nogę wsadzi Ci w ortezę a nie w gips.
6. Po operacji otrzymasz zwolnienie lekarskie. Dobre kilka tygodni. W tym czasie rehabilitacja.
7. Po operacji otrzymasz antybiotyk, zastrzyki w brzuch (typu Clexane) na zmniejszenie krzepliwości krwi i parę innych leków, np. przeciwzapalne.

A oto kilka ciekawszych moich zderzeń z „specjalistami od kolana” oraz z ortopedami z pierwszej linii frontu.

Poznań

1. W szpitalu, dokąd mnie zawieziono po wypadku, badanie usg, aby ocenić stan uszkodzeń, zrobiono mi tydzień po wypadku. Błąd, bo przy podejrzeniu dużych uszkodzeń diagnostyka powinna się odbyć natychmiast i powinnam być operowana. Byłaby szansa na zszycie więzadeł pobocznych. Niestety po upływie kilku dni nie zszywa się ich. Trzeba robić rekonstrukcję.
2. Również w tym szpitalu broniłam się kilka razy przed gipsowaniem. Na szczęście wiedziałam, że gips to kiepski pomysł w tym wypadku. Słowo orteza nie padło z ust ortopedów.
3. Popełniono także błąd i kazano mi się podpierać przy wstawaniu na prawej, mniej uszkodzonej nodze. Błąd, bo miałam w niej naderwane więzadło poboczne, które przy odpowiednim leczeniu się zrasta. W lewej nodze uszkodzenia były tak duże, że w grę wchodziło tylko leczenie operacyjne. Dlatego prawidłowa decyzja powinna brzmieć „Prawa noga nie dotyka ziemi, proszę stawać tylko na lewej nodze”.
4. Zaproponowano mi leczenie – tu cytat „Fotelowo-wózkowy tryb życia 6 tygodni”!
5. Zaproponowano mi także podwiezienie karetką na dworzec PKP (miałam na obu nogach tzw. longety gipsowe, czyli takie jakby lupki od kostki po pachwinę), abym mogła wrócić do Warszawy. Przewóz w ramach NFZ mi się nie należał.

Warszawa

1. W szpitalu „specjalistycznym” pewien znany profesor ortopeda chciał mi operować obie nogi na raz, wsadzić obie (!) w gips na 6 tygodni! Podobno miałabym dużą szansę nigdy już nie chodzić normalnie.
2. Również ten sam specjalista pomylił lewą stronę z prawą i chciał mi operować zdrowe więzadło.
3. Kolejny profesor „od kolana” uznał, że wystarczy tylko rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego, mimo że zerwanych ich miałam dużo więcej.
4. Pewien dr ortopeda zbadał mi kolano i uznał, że – jak wyżej. A ponieważ już byłam zaprawiona w bojach, to się zapytałam czy nie zbada mi więzadła pobocznego przypadkiem. To stwierdził, że rzeczywiście ZAPOMNIAŁ go zbadać!
5. Lekarz dyżurny, który przyjmował mnie na oddział, gdy szłam na operację obejrzał moje badania i skierowanie i stwierdził, że nie słyszał, aby robiło się w ogóle takie obszerne rekonstrukcje, ale jak mój lekarz chce, to niech próbuje.

Rozprawiam się z mitami

1. Zerwanych więzadeł nie trzeba rekonstruować, wystarczy wzmocnić mięśnie.
   Spotykam na rehabilitacji osoby, które uległy takim namowom i dzięki temu w ciągu kilku lat „załatwiły” sobie kolano jeszcze bardziej zrywając kolejne więzadło lub uszkadzając łąkotkę. Poza tym mając (ponownie) komplet więzadeł i mają porównanie PRZED i PO czuję jak inaczej się stoi i chodzi. Pewniej, lepiej, bezpieczniej.
   
2. Operacja jest straszna i potem strasznie boli.
   Operacja, jeśli jest dobry anestezjolog i potrafi Cię znieczulić, tak abyś nie spał, jest super fajna. Można oglądać na monitorze, to co się dzieje w kolanie i … doznawać ciekawych stanów nie czucia niczego. Polecam!
   Jeśli Twój lekarz zna się na rzeczy, to nie będzie się szarpał w czasie operacji z Twoim kolanem a tuż przed końcem wleje Ci do stawy środek przeciwbólowy. Potem na sali tylko lekka kroplóweczka (ja najlepiej wspominam tę z Paracetamolu) i nic nie boli.
   
3. Można iść na jakikolwiek rezonans magnetyczny i usg.
   Nie. Także tu są specjaliści. Raz skusiłam się na USG u „postronnego” lekarza – opis 2 linijki a potem u lekarza, którzy współpracuje z moim ortopedą i dostałam opis na całą kartkę A4.
   Podobnie z rezonansem magnetycznym.

Jak się przygotować do rekonstrukcji więzadła?

1. Potrzebujesz kule i ortezę (NFZ zwraca chyba 60% ceny zakupu, jeśli masz odpowiedni kwit od enfzetowego ortopedy).
2. Dla ułatwienia warto rozważyć zakup podkładki na WC. Także takie siedzisko (ławeczka) na wannę, aby łatwiej i bezpieczniej się kąpać, jest pomocne.
3. Jeśli mieszkasz na 4 piętrze bez windy, to zastanów się, czy przez pierwsze dwa tygodnie po operacji nie warto zamieszkać u kogoś, kto ma windę lub mieszka na parterze. Praktycznie od razu po operacji zaczyna się rehabilitację, na którą trzeba jakoś dojść.
4. Zapisz się wcześniej na rehabilitację i zastanów się jak będziesz tam dojeżdżać. Jeśli masz operowaną lewą nogę, to można samemu ewentualnie jeździć samochodem z automatyczną skrzynią biegów. Ale to ok. 8-9 dni po operacji, jak będziesz mógł zginać kolano do 60 stopni. Inaczej możesz mieć kłopoty z ustawieniem siedzenia kierowcy, tak by dotykać pedałów i jednocześnie mieć prawie wyprostowaną (zgięcie 30 stopni) lewą nogę.
5. Uzbrój się w cierpliwość. Leczenie ortopedyczne trwa. W organizmie zachodzi cała masa po sobie następujących procesów, które po prostu muszą się zadziać. Więc prowadzenie samochodu w dniu operacji z drenami w kolanie (spotkałam takiego jednego mistrza kierownicy) jest możliwe, tylko PO CO?

Kogo mogę polecić i jednocześnie chcę baaardzo podziękować

1. Całość leczenia ortopedycznego dr n. med. Marek Tramś.
2. USG – lek. ortopeda Marek Smarzyk
3. Rezonans magnetyczny – lek. radiolog Jolanta Sikorska
4. Anestezjolog -najgenialniejszy anestezjolog znieczulał mnie do operacji, którą miałam w Enelmedzie. Jak tylko dowiem się jak się nazywa, to wpiszę nazwisko.
5. Rehabilitant – Sebastian Zduński, ale pomocą zawsze służyli także współpracujący z Sebastianem Krzysztof Adamowicz, Adam Pawelec i Rafał Hałaj.

Co dalej?

Nadal będę chodziła na rehabilitację a potem sama ćwiczyła, tak aby za rok o wypadku przypominały mi tylko blizny na kolanach, choć i one pewnie zdążą wyblednąć.

PS1. Nie pytajcie mnie proszę, czy będę znów jeździła na nartach. Na razie od dwóch lat nie mogę kucnąć. Więc jak będę mogła kucać, to się zastanowię.

PS2. Jeśli masz pytania dot. leczenia, to chętnie na nie odpowiem.